خداوند از اینکه بی دلیل حلالی حرام گردد و مستحبی واجب شود و مردم به سختی بیافتند مخالف است

ترجمه آیه: ای پیامبر بگو، من برای دعوت نبوت، هیچ پاداشی از شما نمی‌طلبم و من از متکلف‌ها نیستم.

1-    متکلّف کسی را گویند که وظیفه‌ای را به عهده بگیرد و خود را به رنج و سختی بیاندازد. و چون این وصف از پیامبر اسلام سلب شده است یعنی پیامبر اسلام بی‌دلیل کسی را موظف به امری نمی کند.

2-    در این آیه پیامبر عظیم‌الشأن اسلام خود را در امر تبلیغ دین از دو ویژگی بری نموده است. اول پاداش گرفتن در ازای ابلاغ وحی و تبلیغ و ترویج دین و دوم بی‌دلیل حکمی صادر و وظیفه‌ای را بر عهده انسانها گذاشتن.

3-    یکی از ویژگی‌هایی که ناپسند است تکلّف است. خداوند در حالی که با ابلاغ وحی انسانها را موظف به انجام اموری می‌کند تا سعادت دنیا و آخرت آنها تأمین شود در عین حال از اینکه بی‌دلیل حلالی، حرام گردد مخالف است و پیامبر، و همة مؤمنین را پرهیز می‌دهد. هر تکلیفی باید دلیل داشته باشد و این دلیل یا عقلی می‌باشد و انسانها اهداف آن را درک می‌کنند و یا الهی می‌باشد و انسانها به دلیل اینکه منشأ آن  قرآن و یا سنت قطعی می‌باشد اعتماد می‌کنند.

4-    خصوصیات فرد متکلف در احادیث و روایات چنین ذکر گردیده است: الف) ادعای مأموریتی را می‌کند که به او سپرده نشده و توان اجرای آن را هم ندارد. ب) تحمیل نظر می‌کند و قادر به ارائه سند نیست. ج) با مافوق خود همیشه درگیر است و فرد مطیعی برای مافوق خود نمی‌باشد. د) آرزوهای دست نیافتنی دارد. هـ) چیزی را ادعا می‌کند که به آن علم ندارد.  و) غیرمنطقی و غیر مسئولانه حرف می‌زند. ز) کلماتش از پیچیدگی و ابهام برخوردار است.

در روایتی از حضرت رسول اکرم (ص) برای متکلف سه علامت ذکر شده است : اول اینکه با مافوق خود در می‌افتد (مافوق علمی، معنوی و امثالهم) دوم آنکه به کارهایی اقدام می کند که هرگز به آنها نمی‌رسد و سوم اینکه چیزهایی می‌گوید که علمی به آن ندارد.

5-    دین امری بسیار مهم است و سرنوشت دنیا و آخرت انسانها به آن گره خورده است و نمی‌توان به دلیل اُجرت و پاداش مادی ، آن را متوقف، انجام و یا تغییر داد. تبلیغ دین رسالتی الهی است که انبیاء و همة مؤمنین به آن مکلف هستند.