رَبُّنا الرّحمن المُستَعان

تفسیر آیاتی از قرآن با رویکرد تربیتی

۲ مطلب در شهریور ۱۳۹۶ ثبت شده است

سنّت‏ هاى خوب ازدواج را از انبیا بیاموزیم‏

بسم الله الرحمن الرحیم

قَالَ إِنىّ‏ أُرِیدُ أَنْ أُنکِحَکَ إِحْدَى ابْنَتى هَاتَینْ‏ عَلىَ أَن تَأْجُرَنىِ ثَمانِىَ‏ حِجَجٍ  فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْرًا فَمِنْ عِندِکَ  وَ مَا أُرِیدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَیْکَ  سَتَجِدُنىِ إِن شَاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّلِحِینَ (قصص/27)

ترجمه آیه: شعیب‏ گفت: «من مى‏خواهم یکى از این دو دختر خود را به نکاح تو در آورم، به این [شرط] که هشت سال براى من کار کنى، و اگر ده سال را تمام گردانى اختیار با تو است، و نمى‏خواهم بر تو سخت گیرم، و مرا ان شاء اللَّه از درستکاران خواهى یافت.

1.       منظور از اجاره همان استخدام و بکارگیری است و موضوع آیه ادامه داستان حضرت موسی می باشد. حضرت شعیب، موسی را به خانه خود دعوت کرده است و پس از مدتی مصاحبت، او را پسندیده و پیشنهاد کار می دهد. ولی چون آوردن جوانی مجرد، هرچند مومن هم باشد، به خانه ای که دختر مجردی هم در آن خانه زندگی می کند صحیح نمی باشد، حضرت شعیب قبل از پیشنهاد کار پیشنهاد ازدواج را مطرح می کند.

2.     از این که حضرت شعیب به صراحت می فرماید: "من قصد سختگیری ندارم" فهمیده می شود که آسان گرفتن ازدواج مورد رضایت خداوند است و امروز همین آسان گرفتن برای جوانان در ازدواج بسیاری از مشکلات اجتماعی جامعه و روحی-روانی جوانان را حل می کند. اطلاعات حضرت شعیب از موسی برای پیشنهاد دامادی، امین بودن، توانایى و علاقمندى به کار حضرت موسی بود و ظاهرا همین مقدار اطلاعات کافی باشد. لذا نداشتن مسکن و ماشین و ... را مانع ازدواج قرار ندهیم. رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله فرمود: هر گاه کسى به خواستگارى دختر شما آمد که دین و امانت‏دارى او را پسندیدید، جواب ردّ ندهید و گرنه به فتنه و فساد بزرگى مبتلا مى‏شوید

3.     با تدبر در چنین آیاتی متوجه می شویم بسیاری از آداب و سنن و فرهنگ جاری جامعه ما از سنن انبیا دور است؛ مثل پیشنهاد ازدواج از جانب پدر دختر ویا میزان مهریه و اهتمام بر آسان گرفتن شرایط ازدواج برای جوانان.

4.      جامعه امروزی ما محیط هایی برای جوانان تحمیل می کند که در آن جوانان مجرد نامحرم هر روز ساعت ها با هم هستند و گاهی اوقات با هم خلوت هم دارند و هیچکس به فکر ازدواج آنها نیست. چنین محیط هایی شرایط فساد را فراهم می کند. احادیث بسیار زیاد داریم که اهمیت ازدواج در حفظ دین را بیان می کند. پیامبر اکرم می فرمایند: ازدواج سبب حفظ نیمى از دین است. دو رکعت نماز کسى که همسر دارد از هفتاد رکعت نماز افراد غیر متأهّل بهتر است. خواب افراد متأهّل از روزه‏ى بیداران غیر متأهّل بهتر است‏. ازدواج روزى را بیشتر مى‏کند.کسى که از ترس تنگدستى ازدواج را ترک کند، از ما نیست و به خدا سوء ظن برده است.‏ براى ازدواج عجله کنید و دخترى که وقت ازدواج او فرا رسیده، مثل میوه‏اى رسیده است که اگر از درخت جدا نشود فاسد مى‏شود.

5.     حضرت شعیب پیشنهاد ازدواج با دخترانش را داد ولی تصمیم در اصل ازدواج و انتخاب را بر عهده آنها گذاشت و در انتخاب اجبار نکرد. اینکه هشت سال خدمت در یک خانه، مهریه دختر بوده است یا شرط عقد اختلافی است. مثل اینکه پدر دختر بگوید من دخترم را به شرطی عروس شما می کنم که حداقل هشت سال پیش ما بمانید.

موافقین ۰ مخالفین ۰

ارائه خدمات مطلوب در هر جامعه ای بیشتر، از شخصیت نیروی انسانی متاثر است

بسم الله الرحمن الرحیم

قَالَتْ إِحْدَاهُمَا یَا أَبَتِ إسْتأجِرْهُ  إِنَّ خَیرَ مَنِ اسْتَأجَرْتَ الْقَوِىُّ الْأَمِینُ(قصص/26)

ترجمه آیه: یکى از آن دو [دختر] گفت: اى پدر، او را استخدام کن، چرا که بهترین شخصی که استخدام می کنی کسی است که نیرومند و درخور اعتماد باشد.

1.       امام رضا علیه السلام فرمود: حضرت شعیب از دخترش پرسید: چگونه امانت‏دارى این جوان را فهمیدى که او را امین مى‏خوانى؟ گفت: وقتى دعوت شما را به او ابلاغ کردم، به من گفت: از پشت‏سر من، مرا راهنمایى کن. تا مبادا به قامت من چشم بدوزد.

2.     خداوند از زبان یکی از دختران حضرت شعیب دو ویژگی برای بکارگیری انسان ها برشمرده است که مسئولیت همه مربیان نیروی انسانی در جامعه اسلامی را روشن می سازد. اولا قوی بودن که مربوط به بعد مهارتی انسان است و باید نظام آموزش و پرورش در هر جامعه ای متناسب با زمان، افراد توانمند برای انجام کار تربیت کند. دوم قابل اعتماد بودن که مربوط به بعد شخصیت انسان است. شخصیت مهمتر از مهارت است. انسان ماهر غیر قابل اعتماد (مثل دروغگو یا خائن به امانت) نه تنها گرهی از مردم باز نمی کند بلکه ضرر بیشتری می تواند به جامعه بزند.

3.     استیجار یعنی اجاره کردن و منظور از آن بکارگیری یا استخدام است. تعاملات اقتصادی در قالب دو امر است: ارائه خدمت و ارائه کالا و محصول. در فقه اسلامی بخش اول ذیل عنوان اجاره بحث می شود و بخش دوم در ذیل عنوان تجارت. هرچند اجاره کردن و استفاده از خدمات منزل و ماشین و هر وسیله دیگر در این بخش مورد بحث قرار می گیرد ولی مهمترین موضوع اجاره، انسان و ویژگی های مهارتی و شخصیتی آن است.

4.     به نظر بنده امروز بیشترین آسیب را نیروی انسانی به اقتصاد وارد می کند. مهارت از مسائلی است که قابل تعلیم است و اگر جامعه ای اراده پیشرفت کند می تواند به سرعت نیروی ماهر تربیت کند. آنچه به سختی حاصل خواهد شد تربیت نیروی قابل اعتماد می باشد. امروز در جامعه ما کارگر به کارفرما رحم نمی کند و کارفرما به کارگر رحم نمی کند. کارگر به کارفرما و قرارداد او، و کارفرما به کار و شخصیت کارگر بی اعتماد و بدبین است. هرچند اکثر کارمندان و کارگران از وضعیت معیشت و کار گله مند هستند ولی از طرف دیگر کمتر کارفرما و یا مسئولی از نیروی کار خود راضی است. حل این مسئله که در حد بحران می باشد فقط بر عهده مربیان و مسئولین فرهنگی جامعه می باشد.

موافقین ۰ مخالفین ۰