یَومَ یُکْشَفُ عن ساقٍ و یُدْعَون الی السجود فَلا یَسْتَطیعون (قلم / 42)، روزی که شدت امر برای کفار به نهایت می‌رسد و چون دعوت می‌شوند برای خدا سجده کنند آنها نمی‌توانند سجده را بجا آورند (در حالی که از نظر جسمی سالم هستند)

1.       بالا رفتن آستین کنایه از شدّت بسیار زیاد یک اتفاق است. در هنگام حوادثی چون جنگ تن به تن و سخت شدن مبارزه و یا وقتی انجام کاری سخت می‌شود آستین‌ها را بالا می‌زنند که لباس دست و پاگیر نباشد و بتوانند از عهده کار برآیند و خداوند در این آیه قیامت و حسابرسی در آن را به صحنه کارزار و مبارزه سخت تشبیه فرموده‌است. از این آیه فهمیده می‌شود که روز قیامت سختی‌ها و مصائبی دارد که شاید قابل تصور ما در این دنیا نباشد.

2.       اختیار و اراده برای انسان از ویژگی‌های مختص این دنیاست و در روز قیامت انجام اعمال تابع اراده او نیست بلکه تابع نتایج اعمالی است که در دنیا انجام داده است. کسی توفیق سجده در مقابل پروردگار را خواهد داشت که در دنیا اهل سجده بوده است.

3.       قرآن به عنوان کتاب هدایت اهتمام در ارائه تصویری حتی‌المقدور شفاف از قیامت دارد. هر چند قیامت از مصادیق عالم غیب می‌باشد و فهم شرایط عالم غیب در این دنیا آسان نیست و بیشتر به شکل تمثیل و این همانی سازی غیرمحسوس به محسوس است ولی یکی از دلایل اعجاز قرآن بهره‌گیری از واژه‌های مناسب و دقیق برای کنایه، تمثیل و امثال آن است و این آیه یکی از مصادیق چنین هنر قرآنی است.

4.       اگر هر فردی تصویری دقیق از پایان کار داشته باشد و بداند که بطور دقیق حسابرسی خواهد شد وظیفه خود را از ابتدا درست انجام می دهد. لذا در تعلیم و تربیت اسلامی ارائه یک تصویر خوب از پایان کار و نحوة ارزیابی از اعمال و حسابرسی دقیق از نتایج اعمال آنها را برای حسابرسی آخرت آماده تر می سازد.