بسم الله الرحمن الرحیم
قَالُواْ سُبْحَانَکَ مَا کاَنَ یَنبَغِى لَنَا أَن نَّتَّخِذَ مِن دُونِکَ مِنْ أَوْلِیَاءَ وَ لَاکِن مَّتَّعْتَهُمْ وَ ءَابَاءَهُمْ حَتىَ نَسُواْ الذِّکْرَ وَ کاَنُواْ قَوْمَا بُورًا(فرقان/18)
ترجمه آیه: می گویند: «منزّهى تو، برای ما شایسته نباشد که جز تو سرپرستانی براى خود بگیریم، ولى تو آنان و پدرانشان را برخوردار کردى تا [آنجا که] یاد [تو] را فراموش کردند و گروهى هلاکشده، بودند».
1. کلمه" بور" جمع" بائر" به معنى هلاک شده و از بین رفته است، به زمینى که خالى از درخت، گل و گیاه باشد، «بایر» و زمین مرده می گویند.
2. این آیه از حال مشرکان صحبت می کند. ولی زیبایی و لطافت آیه در این است که مخاطب خداوند مشرکین نیستند بلکه خداوند از معبودان و بت های آنها سوال می کند که چرا اسباب شرک بت پرستان را فراهم کرده اند؟ و آنها ضمن تبرئه خود؛ در باره بت پرستان می گویند: علت شرک آنها برخورداری از مواهب و نعمت های دنیوی و در نتیجه مشغول شدن بیش از حد به دنیاست به طورى که دیگر به غیر از لذت های مادى مجالى براى یاد خدا برایشان نمی ماند، این نیز باعث شده که تباه گردند.
3. این آیه در مقام توبیخ مشرکان می باشد که اکثر مشرکان بت و معبود خود را از روی هواپرستی انتخاب می کنند در حالی که هیچ کدام از خدایانشان شرک آنها را نمی پسندند یعنی شرک نوعی توهم است و ریشه در هیچ حقیقتی ندارد حتی در اکثر موارد معبودشان ادعای خدایی ندارند.
4. در قرآن و در آیات متعددی عوامل غفلت از خداوند و در نتیجه هلاکت عبارتند از: مال و ثروت که در این آیه آمده است، فرزند و خانواده، تجارت، شیطان، تفرقه، قمار و شراب و ...
5. در خانوادههایى که چند نسل آنها مرفّه بودهاند، زمینهى فراموشى از خدا و قیامت، بیشتر است و به تجربه دیده شده است که در اکثر موارد فرزندان خانواده های مرفه ایمانشان در مقایسه با خانواده های متوسط و یا کم درآمد ضعیف تر است.
6. هرچند مال و ثروت و ماشین و ساختمان فریب دهنده است ولی این آیه می فهماند که به مال و جلوهگرىهاى مرفّهین خیره نباید شد، همهى آنها تباه شدنى هستند و تنها خداوند باقی است.
