انسان از دو حال خارج نیست، یا بنده خدا و یا بنده شیطان‏ است

بسم الله الرحمن الرحیم

أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیْکُمْ یَابَنىِ ءَادَمَ أَن لَّا تَعْبُدُواْ الشَّیْطَانَ إِنَّهُ لَکُم عَدُوٌّ مُّبِینٌ وَ أَنِ اعْبُدُونىِ هَاذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِیمٌ(یس/60 و 61)
ترجمه آیات: اى فرزندان آدم، مگر با شما عهد نکرده بودم که شیطان را مپرستید، زیرا وى دشمن آشکار شماست؟ و اینکه مرا بپرستید این است راه راست!
1. کلمه" عهد" به معناى توصیه و سفارش است و مراد از" عبادت" اطاعت و پیروی است. در حدیث آمده است که هرکس اطاعت کند از فردی در انجام گناه در حقیقت او را پرستش کرده است.
2. عهد و پیمان الهى با شیوه های مختلف از انسان گرفته شده است و بارها به او گوشزد شده است:اولا به طور مکرر به زبان پیامبران خدا به همه انسان ها ابلاغ شده است ثانیا این پیمان در عالم" تکوین" با دادن عقل به انسان نیز گرفته شده است، چرا که هیچ عقلی انسان را به غیر اطاعت خدا دعوت نمی کند ثالثا سرشت و فطرت الهى همه انسانها بر توحید، و انحصار اطاعت براى ذات پاک پروردگار است و به این ترتیب نه با یک زبان که با چندین زبان این توصیه الهى تحقق یافته و این عهد و پیمان سرنوشت‏ساز امضا شده است.
3. انسان از دو حال خارج نیست، یا بنده خدا و یا بنده شیطان‏ است؛ بندگی خدا، پیروی از عقل و فطرت و خواسته خدا و پیامبران است و بندگی شیطان، پیروی از لذات جسمانی و هوا و هوس و شهوات و امیال طبیعی نفسانی است. در روایتى از امام باقر و امام صادق ع که در ذیل این آیه آمده چنین مى‏خوانیم: به خدا سوگند علمای یهود و نصاری، یهودیان و مسیحیان را به عبادت خویشتن دعوت نکردند، و اگر دعوت مى‏کردند هرگز دعوتشان را اجابت نمى‏نمودند، ولى آنها حرامى را براى ایشان حلال و حلالى را حرام کردند و به این ترتیب، آنان با پیروی از احکام غیر الهی علمای خود را پرستش کردند.
4. عبادت خداوند، صراط مستقیم است و این در حقیقت بهترین محرک انسانها است، چرا که فى المثل هر کس در وسط بیابان خشک و سوزانى گرفتار شود و جان خود، همسر، فرزندان و اموالش را در خطر ببیند، مهمترین چیزى که به آن مى‏اندیشد پیدا کردن راه مستقیم به سوى مقصد است، راهى که سریعتر و آسانتر او را به سر منزل نجات برساند