بسم الله الرحمن الرحیم
مُتَّکِئینَ عَلَیهْا مُتَقَابِلِینَ (واقعه/16)
ترجمه آیه: مقربین درگاه الهی، در حال تکیه بر تخت ها، روبروى هم نشسته اند.
1. این آیه به دو حال از حالات اهل بهشت که نزد خداوند مقرب هستند اشاره دارد. بر اریکه های و سریرهایی که نشسته اند تکیه می زنند و در مقابل هم و روبروی هم می نشینند. در کتب تفسیری این دو حالت را کنایه از ویژگی های خاص بهشت دانسته اند.
2. روبروی هم نشستن در دنیا برای همه ممکن نیست کسی که روبروی من نشسته باشد ممکن است به کسی دیگری پشت کرده باشد و پهلویش به سمت یکی دیگر باشد پس روبرو نشستن در بهشت کنایه از نبود حجاب است. حجاب مادی مثل حجاب تن و حجاب کوری و یا حجاب دیوار و امثال آن و حجاب داخلی و غیر مادی مثل کفر و فقر و جهل و حسد و بغض و غضب و سایر بیماری های روحی که مانع دیدن حقیقت انسان است. حسود می بیند ولی حسادتش اجازه نمی دهد که فرد را آنگونه که هست ببیند. و ....
3. روبرو نشستن کنایه از نهایت درجه انس و حسن معاشرت و صفاى باطن اهل بهشت است و مىخواهد بفرماید: مقربین پشت سر هم عیبگویى ندارند، غیبت نمىکنند، بلکه هر چه دارند رو به روى هم مىگویند. معنای دیگر روبروی هم نشستن زیبایى چهره آنها است که هیچوقت از دیدن هم سیر نمی شوند و نیز خوش مشرب هستند و معاشرت با ایشان به دلیل خوشى اخلاقشان خوش آیند است.
4. تکیه دادن کنایه از آرامش خاطر و آسایش روحی آنان است. آسایش جاودانى در بهشت و بی هم و غم زندگی کردن، پاداش کوشش و تلاشى است که در دنیا خود را وقف آن کرده بودند، و چه بسیار که جسم خود را در دنیا در طاعت خدا به رنج انداختند، و چه خوب با فشارهاى زندگى رو به رو شدند و مقاومت ورزیدند، و به مواجهه با گردنکشان و سرمایه داران مرفه بی درد پرداختند، و چه اندازه آزار روانى و تنى را تحمل کردند؟
5. در قرآن کرارا از تختهاى بهشتى و مجالس دورهمی بهشتیان توصیف هاى جالبى شده که نشان مىدهد یکى از مهمترین لذات اهل بهشت همین جلسات انس و انجمنهاى دوستانه است، اما موضوع سخن آنها و نقل محفلشان چیست؟ کسى به درستى نمىداند، آیا از اسرار آفرینش سخن مىگویند و شگفتیهاى خلقت خداوند؟ یا از اصول معرفت و اسماء و صفات حسناى او؟ و یا حوادثى که در این جهان رخ داده؟ یا از مصائب جانکاهى که از آن راحت و آسوده شدند؟ و یا امور دیگرى که ما در شرائط زندگى این دنیا قادر بر درک آن نیستیم؟ کسى نمىداند. ولی این را می دانیم که در آن محافل از حرف های عبث و لغو و گناه و پشت سرهم عیبگویی کردن ها خبری نیست.