چشم به مال دنیای کسی ندوزید

بسم الله الرحمن الرحیم

وَ لَا تَمُدَّنَّ عَیْنََیْکَ إِلىَ‏ مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِّنهُمْ زَهْرَةَ الحَیَوةِ الدُّنْیَا لِنَفْتِنهَمْ فِیهِ  وَ رِزْقُ رَبِّکَ خَیرْ وَ أَبْقَى‏(طه/131) ترجمه آیه: و هرگز چشمان خود را به نعمتهاى مادّى، که به گروه‏هایى از آنان داده‏ایم، میفکن! اینها شکوفه‏هاى زندگى دنیاست تا آنان را در آن بیازماییم و روزى پروردگارت بهتر و پایدارتر است!

1.       واژه تمدنّ از  مدّ به معنی کشیدن و دراز کردن است و "مدّ عین" یعنى نگاه را طولانى کردن، و در این تعبیر مجاز عقلى به کار رفته و نگاه طولانى به هر چیز کنایه است از شدت علاقه و محبت به آن، و مراد از کلمه "ازواج" همان معناى خانواده مى‏باشد و زهره به معنی گل و شکوفه است و مقصود از" زهره حیات دنیا" زینت و شادابی زندگی دنیا است و کلمه" نفتنهم" از فتنه به معناى آزمایش و سنجیدن است‏

2.     مشرکان مکه افرادى ثروتمند ولى مسلمانان نوعاً افرادى تنگدست بودند و گاهى ثروت مشرکان مایه حسرت مسلمانان می شد. خداوند بر پیامبرش امر می کند که به مال دنیای دیگران چشم مدوز. و برای این امر سه دلیل ذکر می فرماید: الف- مال دنیا مثل شکوفه درختان عمر کوتاهی دارد ب- مال دنیا وسیله آزمایش انسان ها است و نقش دیگری در زندگی دنیایی ندارد. ج- آنچه خداوند به تو روزی می کند مانند: ایمان و اسلام، قرآن و آیات الهى، نعمت  هاى حلال و پاکیزه دنیا و سرانجام نعمتهاى جاودان آخرت، بهتر و پایدارتر هستند.

3.     حضرت امام باقر علیه السلام می فرماید: از چشم دوختن به مال کسی که از شما بیشتر برخوردار است پرهیز کنید و حال آنها را آرزو نکنید و به آنچه خدا به شما عطا فرموده شاکر باشید... پس اگر میل به مال دنیا در دلتان زنده شد زندگانى رسول خدا را یاد کنید، تا مخالفت با میل برای شما آسان شود. بدرستى که حضرت محمد ص نان غالبش جو، و غذای غالبش خرما و هیزم آتش او شاخه خرما بود.

4.     گرچه قرآن کریم، مال دنیا را خیر ، فضل و زینت مى‏داند و بهره‏مندى از آن را حلال و مجاز مى‏شمارد، لیکن دلبستگى شدید به آن را مذمّت مى‏کند. از امام صادق علیه السلام نقل شده است که فرمودند: هر کس چشم به دست مردم داشته باشد، غم او طولانى گردد و خشمش باقى ماند.