نماز قدرت تحمل انسان را افزایش می دهد

بسم الله الرحمن الرحیم

فَاصْبرِ عَلىَ‏ مَا یَقُولُونَ وَ سَبِّحْ بحَمْدِ رَبِّکَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبهِا  وَ مِنْ ءَانَاى الَّیْلِ فَسَبِّحْ وَ أَطْرَافَ النهَّارِ لَعَلَّکَ تَرْضىَ‏(طه/130)

ترجمه آیه: پس بر آنچه مى‏گویند شکیبا باش، و پیش از بر آمدن آفتاب و قبل از فرو شدن آن، با ستایش پروردگارت [او را] تسبیح گوى، و برخى از ساعات شب و حوالى روز را به نیایش پرداز، باشد که خشنود گردى.

1.       در این آیه به دو اثر مهم تسبیح، عبادت و یاد خداوند اشاره شده است: اول صبر در مقابل بدگویی ها و آزار و اذیت ها و دوم ایجاد حالت رضا در مقابل قضا و قدر الهی. خداوند به صراحت در برخی آیات فرموده از نماز و روزه کمک بگیرید. یاد خداوند و عبادت، قدرت تحمل انسان را افزایش می دهد.

2.     همه چیز این جهان زیباست چون تجلیات اراده خداوند است. آزار و اذیت ها، محرومیت ها و درد و رنج ها همه باعث کمال و نزدیک تر شدن انسان به خداوند است. داشتن ها و لذت ها و زیبایی های ظاهری دنیا نیز فقط ابزاری برای آزمایش ایمان و عشق انسان به خداوند است. چنین درکی از جهان، بدون عبادت، ذکر و تسبیح خداوند حاصل نمی شود. انس به زیبایی فعل خداوند در سایه عبادت و تسبیح ایجاد می شود و  رفته رفته این انس در قلب رسوخ پیدا مى‏کند و آن گاه خطورها و وهم هایی که مایه تشویش درک حقیقت جهان است از نفس زایل مى‏گردد. به چنین حالی رضا گفته می شود.

3.     مراد از تسبیح در آیه نماز های پنجگانه شبانه‏روزى است، بدین تقریر که مراد از تسبیح قبل از طلوع آفتاب، نماز صبح است. مراد از تسبیح قبل از غروب آفتاب، نماز عصر است. مراد از «آناءِ اللَّیْلِ» نماز مغرب و عشا مى‏باشد و مراد از «وَ أَطْرافَ النَّهارِ» نماز ظهر است

4.     گرچه مخاطب در این آیه پیامبر اسلام ص است ولى قرائن نشان مى‏دهد که این حکم جنبه عمومى دارد و هر کس صبر پیشه کند و یاد خداوند نماید در زندگی پیروز و موفق است.

5.     لعل به معنی شاید است و تردید را می رساند. عده ای خیال می کنند معنی آیه چنین است که اگر صبر پیشه کنید و تسبیح خداوند نمایید شاید نصرت خداوند شامل حال شما شود. ولی در حقیقت علت این تردید شرایط صبر و تسبیح است و یا بهتر بگوییم، تردید در نتیجه نیست، تردید در انجام درست وظیفه است. اگر تسبیح خداوند خالصانه باشد نتیجه هم قطعی است.