بسم الله الرحمن الرحیم
هُدًى وَ بُشْرَى لِلْمُؤْمِنِینَ (نمل/2)
ترجمه آیه: [قرآن مایه] هدایت و بشارت براى مؤمنان است.
1. استفاده از مصدر هدی و بشری به جای اسم فاعل به منظور مبالغه بوده است و معناى جمله این است که: این کتاب مبین براى مؤمنین بسیار هدایت کننده و بسیار بشارت دهنده است.
2. خداوند در این آیه قرآن را مایه هدایت و بشارت مؤمنان معرفی می کند. هدایت و بشارت توأم با یکدیگر تنها براى مؤمنان است و غیر مؤمنان همه مخاطب قرآن هستند ولی اگر هدایت شوند و به مقام اتصاف به ایمان برسند آنگاه بشارت شامل حال آنها خواهد بود. در اینجا این سؤال پیش مىآید که اگر این گروه از مؤمنان، هم از نظر مبانى اعتقادى و هم عملى راه صاف را برگزیدهاند و به حدی رسیده اند که خداوند به آنها بشارت بهشت می دهد، دیگر چه نیازى است که قرآن براى هدایت آنها بیاید؟ در پاسخ باید گفت اولا هدایت داراى مراحل مختلفی است که هر مرحلهاى مقدمهاى است براى مرحله بالاتر. بعلاوه هدایت امری مستمر است و تداوم هدایت خود مساله مهمى است و در خواست دائمی نمازگزاران از خداوند در نماز که: " اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ" بخاطر همین است. حتّى مؤمنان اهل نماز و زکات براى تداوم عبادت به هدایت الهى نیاز دارند.
3. خداوند در آیات متعددی و با تعابیر مختلفی می فرماید که قرآن کتاب هدایت برای پرهیزکاران، و یا کتاب هدایت برای مسلمانان و یا کتاب هدایت برای مؤمنان است و این نشان می دهد که بهره مندی از قرآن قابلیت و شایستگی می خواهد و هر انسانی توفیق استفاده از هدایت قرآن را ندارد. یعنی ایمان، کلید هدایت و نجات است و در هدایت شدن، قابلیّت شرط اصلى است.
4. مؤمنین نیاز به تجلیل و گرامیداشت دارند. تجلیل از مؤمنین باعث ترویج خوبىها در جامعه و تشویق مؤمنین در انجام کارهای نیک بیشتر است. تشخیص و انتخاب مؤمن باید بر اساس کردار آنها و باور به قیامت باشد نه با ظاهر خوب.