بسم الله الرحمن الرحیم

لَعَلَّکَ بَاخِعٌ نَّفْسَکَ أَلَّا یَکُونُواْ مُؤْمِنِینَ(شعراء/3)

ترجمه آیه: نزدیک است که تو از اینکه [مشرکان‏] ایمان نمى‏آورند، جان خود را تباه سازى.

1.       " باخع" از ماده" بخع" (بر وزن بخش) به معنى هلاک کردن خویشتن از شدت غم و اندوه است. معناى آیه این است که: خداوند به پیامبرش می فرماید: از وضع تو چنین بر مى‏آید که مى‏خواهى خود را از غصه هلاک کنى که چرا به آیات این کتاب که بر تو نازل شده ایمان نمى‏آورند.

2.     این آیه و آیه بعدی از یک حقیقت مهم خبر مى‏دهد و آن اینکه: خداوند انسان را مختار آفریده است، و هرچند وسائل هدایت را در اختیار انسان گذاشته و انبیاء الهی را برای هدایت آنها مبعوث کرده و انبیاء نهایت سعی خود را برای هدایت آنها انجام داده اند ولی معنی اختیار همین است که عده‏اى ایمان بیاورند، و عده‏اى ایمان نیاورند و چنین نیست که هر انسانی در معرض هدایت قرار بگیرد هدایت شود. اگر زمینه‏ى تأثیر نباشد، و یا خود انسان اراده اصلاح و هدایت نداشته باشد از بهترین کتاب و مربّى نیز نتیجه و اثرى به دست نمى‏آید. عدم هدایت آنها لزوما به دلیل کم کاری مبلغان دینی نیست.

3.     این تعبیر نشان مى‏دهد که تا چه اندازه پیامبر اسلام ص نسبت به مردم دلسوز و در انجام رسالت خویش اصرار و پافشارى داشت، و از اینکه مى‏دید تشنه‏کامانى در کنار چشمه آب زلال قرآن و اسلام نشسته‏اند و باز از تشنگى فریاد مى‏کشند، ناراحت بود. ناراحت بود که چرا انسان عاقل با داشتن این همه چراغ روشن، باز از بیراهه مى‏رود و از پرتگاه های کفر و شرک و گناه سقوط می کند؟

4.      چون حضرت محمد (ص) بسیار مایل بود که تمام مردم مسلمان شوند و عدم ایمان اینها، باعث حزن آن حضرت بود، معلوم می شود، امروز نیز این اعمال و کردار و رفتار نوع ما، باعث حزن حضرت رسالت و ائمه اطهار بالاخص حضرت بقیة اللَّه است.

5.     تربیت انسان کار بسیار سختی است و یک مربی باید دلسوز باشد و در عین حال هیچ انتظار هم نداشته باشد که تلاشش حتما نتیجه خواهد داد. اگر پس از سالها تلاش نتیجه ای حاصل نشد نباید مایوس شود و از تلاشش دست بکشد.