بسم الله الرحمن الرحیم
وَ مَن یَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَا یخَافُ ظُلْمًا وَ لَا هَضْمًا (طه/112)
ترجمه آیه: و هر کس کارهاى شایسته کند، در حالى که مؤمن باشد، نه از ستمى مىهراسد و نه از کاسته شدن [حقّش].
1. کلمه" هضم" به معناى نقص است،
2. ایمان بدون عمل صالح، درختى است بىمیوه همانگونه که عمل صالح بدون ایمان درختى است بىریشه که ممکن است چند روزى سر پا بماند اما سرانجام مىخشکد؛ اگر عمل صالح را مقید به ایمان کرده، براى این است که ایمان شرط صحت کارها اعم از عبادات و غیر آن است و بدون ایمان هیچ عملی، شایسته و مقبول نیست و هر کاری که از انسان بی ایمان سر می زند از بین می رود. و همچنین، بقاء ایمان تا آخرین لحظه های عمر شرط قبول اعمال است. اگر فرض کنیم که شخصی هفتاد سال اعمال صالح و شایسته و با ایمان بجا آورده باشد و نزدیک مرگ ایمانش را از دست دهد و مثلا مشرک شود کلیّه اعمالش حبط میشود یعنی از بین می رود و مصداق (أُولئِکَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ) میشود.
3. کلمه ظلم در آیه اشاره به این است که مؤمنین در دادگاه عدل الهی در قیامت هرگز از این نمی ترسند که ستمى بر آنها بشود و به خاطر گناهى که انجام ندادهاند مؤاخذه گردند، و هضم اشاره به آن است که از نقصان ثوابشان نیز وحشتى ندارند، و مىدانند پاداش آنها بىکم و کاست داده مىشود.
4. انسان مؤمن در این دنیا هر چند کارهای خوب زیادی انجام می دهد ولی گاهی گناهی هم مرتکب می شود برخی از گناهان ممکن است خیلی بزرگ هم باشد و این باعث می شود که مؤمن گنهکار از قیامت بترسد که شاید خداوند به خاطر گناهان تمام اعمال خوب و ثواب مؤمن را نادیده بگیرد. ولی خداوند در این آیه به مؤمنان دلگرمی و اطمینان می دهد و می فرماید مؤمنانی که اعمال صالح دارند در قیامت از ظلم و هضم نترسند. و بدانند که کارهای بد، کار خوب را از بین نمی برد و هیچ مؤمنی بخاطر گناهی که مرتکب شده، ثواب کارهای خوب خود را از دست نخواهد داد. تنها کفر باعث از بین رفتن اعمال نیک انسان می شود.
5. مطلب دیگری که از این آیه می توان استفاده نمود این است که آرامش و امنیّت روحى مؤمنان در قیامت در گرو کارهاى صالح آنان است. هیچ انسانی به دلایل واهی از عذاب الهی ایمن نیست. روایات بسیار زیادی از پیامبر اسلام و ائمه اطهار وارد است که غیر از دو چیز در قیامت قابل عرضه نیست یعنی خریداری ندارد، ایمان و اعمال صالح. دلی صاف داشتن و یا قلبی پر از محبت خدا و اولیاء الهی داشتن همه دلیل بر ایمان است که بدون اعمال صالح بی ثمر خواهد بود.
6. این آیه حقوق انسان را بیان می کند اینکه چه کسانی از حق ایمنی و آرامش روحی در جامعه اسلامی برخوردارند. جامعه ای که در آن هیچکس ایمن نیست و احساس امنیت نمی کند جامعه بیمار است. بی شک باید مثل این آیه در هر جامعه ای انسان مقبول جامعه تعریف شود و همه از حقوق خود آگاه شوند.
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.