بسم الله الرحمن الرحیم
قُلْ مَا یَعْبَؤُاْ بِکمُ رَبىِّ لَوْ لَا دُعَاؤُکُمْ فَقَدْ کَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ یَکُونُ لِزَامَا (فرقان/77)
ترجمه آیه: بگو: اگر دعاى شما نباشد، پروردگارم هیچ اعتنایى به شما نمىکند. در حقیقت شما به تکذیب پرداختهاید و به زودى [عذاب بر شما] لازم خواهد شد.
1. یعبؤ از ریشه عبأ به معنی وزن و قیمت است و در این آیه خداوند می فرماید اگر دعا و عبادت شما نبود، شما در نزد خداوند وزن و ارزشی نداشتید و خداوند به شما عنایت و توجهى نداشت. یعنى کسى که عبادت نکند، پیش خدا قدر و منزلتى ندارد. دعا یعنی طلب، درخواست و اراده و عامل حرکت انسان همین ویژگی هاست و لذا این ویژگی ها عالی ترین ویژگی های انسان است.
2. می دانیم در آیات قرآن و روایات اسلامى اهمیت زیادى به مساله دعا داده شده که نمونه آن آیه فوق بوده ولى ممکن است قبول این امر براى بعضى در ابتدا سنگین باشد که دعا کردن کار بسیار آسانى است و از همه کس ساخته است، و یا قدم را از این فراتر نهند و بگویند دعا کار افراد بیچاره است! این که اهمیتى ندارد!. ولى اشتباه از اینجا ناشى می شود که دعا را خالى و برهنه از شرائطش می نگرند در حالى که اگر شرائط خاص دعا در نظر گرفته شود این حقیقت به وضوح ثابت می شود که دعا وسیله مؤثرى است براى خودسازى و پیوند نزدیکى است میان انسان و خدا. یزید بن معاویه عجلى از امام باقر (ع) مىپرسد: قرائت (قرآن) افضل است یا دعاى بسیار؟ می فرماید: دعاى بسیار بهتر است و بعد حضرت همین آیه را می خواند.
3. نخستین شرط دعا شناخت کسى است که انسان او را می خواند. شرط دیگر شستشوى قلب و دل، و آماده ساختن روح براى تقاضاى از او است، چرا که انسان هنگامى که به سراغ کسى می رود باید آمادگى لقاى او را داشته باشد. شرط سوم دعا جلب رضا و خشنودى کسى است که انسان از او تقاضایى دارد چرا که بدون آن احتمال تاثیر بسیار ناچیز است. و بالآخره چهارمین شرط استجابت دعا آن است که انسان تمام قدرت و نیرو و توان خویش را به کار گیرد و حد اکثر تلاش و کوشش را انجام دهد، و نسبت به ما وراى آن دست به دعا بردارد و قلب را متوجه خالق کند.زیرا در روایات اسلامى صریحا آمده است کارى را که انسان خود می تواند انجام دهد اگر کوتاهى کند و به دعا متوسل شود دعایش مستجاب نیست! به این ترتیب دعا وسیلهاى است براى شناخت پروردگار و صفات جمال و جلال او، و هم وسیلهاى است براى توبه از گناه و پاکسازى روح، و هم عاملى است براى انجام نیکی ها، و هم سببى است براى جهاد و تلاش و کوشش بیشتر تا آخرین حد توان.
4. در زندگى انسان حوادثى رخ می دهد که از نظر اسباب ظاهرى او را در یاس فرو مىبرد، دعا مىتواند دریچهاى باشد به سوى امید پیروزى، و وسیله مؤثرى براى مبارزه با یاس و نومیدى. به همین دلیل دعا به هنگام حوادث سخت و طاقت فرسا به انسان قدرت و نیرو و امیدوارى و آرامش می بخشد، و از نظر روانى اثر غیر قابل انکارى دارد.
5. دعا در روایات معصومین (ع) جایگاه والایی دارد برای مثال: در روایتى از پیامبر ص می خوانیم: دعا اسلحه مؤمن، و ستون دین و نور آسمانها و زمین است در حدیث دیگرى از امیر مؤمنان على ع مىخوانیم:" دعا کلید پیروزى و مفتاح رستگارى است و بهترین دعا دعائى است که از سینه پاک و قلب پرهیزگار برخیزد و در حدیثى از امام صادق ع مىخوانیم دعا نافذتر از نوک نیزه است
6. پروردگارا! ما را از بندگان خاصت قرار ده و توفیق کسب ویژگیهاى صفات عباد الرحمن را به ما مرحمت کن. خداوندا! درهاى دعا را به روى ما بگشا و آن را سبب ارزش وجود ما در پیشگاهت قرار ده. خدایا! توفیق دعاهایى که مطلوب درگاه تو است به ما مرحمت فرما و از اجابت آن ما را محروم مکن.
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.