بسم الله الرحمن الرحیم
وَ عِبَادُ الرَّحْمَانِ الَّذِینَ یَمْشُونَ عَلىَ الْأَرْضِ هَوْنًا وَ إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُواْ سَلَامًا(فرقان/63)
ترجمه آیه: و بندگان خداى رحمان کسانىاند که روى زمین به نرمى گام برمی دارند و چون نادانان ایشان را طرف خطاب قرار دهند به ملایمت پاسخ مىدهند.
1. از این آیه به بعد دوازده صفت از صفات بندگان خدا بیان مى گردد که بعضى از این صفات به جنبههاى اعتقادى ارتباط دارند، برخى اخلاقى، پارهاى اجتماعى، قسمتى جنبه فردى دارد و بخش دیگرى جمعى است، و رویهم رفته مجموعهاى است از والاترین ارزشهاى انسان که پیشنهاد می کنم حتما خود عزیزان این آیات را با تأنی و حوصله همراه با ترجمه آیات تلاوت کنند.
2. هون به معناى تواضع و مدارا و نرمخویى و هم به معناى سکینه و وقار است و راه رفتن با وقار و آرامش، اشاره به نخستین ویژگی بندگان خدا یعنی تواضع دارد؛ تواضعى که در تمام ذرات وجود آنان نفوذ کرده و حتى در راه رفتن آنها آشکار است.
3. شاید مراد از «مشى» و حرکت آرام در زمین، تنها نحوهى راه رفتن نباشد، بلکه شیوهى زندگى متعادل را هم شامل شود زیرا در حدیثی از امام صادق (علیه السلام) در معنی هون آمده است که: مراد از راه رفتن با وقار، زندگى کردن بر اساس فطرت و هماهنگ با روحیهاى است که خداوند آفریده است. یعنى بندگان خدا، خود را به سختی نمىاندازند و در رفتار با مردم خود را مانند یکى از آنها می دانند، در شادى و غمشان شرکت مىکنند خود را بزرگ و بالاتر نمىبینند و این یکی از معانی تواضع است.
4. در همین آیه دومین وصف بندگان خدا حلم و بردبارى است چنان که خداوند می فرماید: و هنگامى که جاهلان آنها را مورد خطاب قرار مىدهند و به جدل و یا سخنان زشت مىپردازند بندگان خدا در پاسخ آنها سلام مىگویند، سلامى که نشانه بى اعتنایى توأم با بزرگوارى است، نه ناشى از ضعف، سلامى که دلیل عدم مقابله به مثل در برابر جاهلان و سبک مغزان است، سلام وداع گفتن و دوری گزیدن با سخنان بى حساب آنها است، نه سلامی که نشانه محبت و پیوند دوستى است. یعنی مؤمن خطای نادان را نادیده می گیرد مثل اینکه حرفش را نشنیده است و یا حرف او را بخود نگرفته است و از او دور می شود.