بسم الله الرحمن الرحیم
فَتَعالىَ اللَّهُ الْمَلِکُ الْحَقُّ وَ لَا تَعْجَلْ بِالْقُرْءَانِ مِن قَبْلِ أَن یُقْضىَ إِلَیْکَ وَحْیُهُ وَ قُل رَّبّ زِدْنىِ عِلْمًا(طه/114)
ترجمه آیه: پس بلندمرتبه است خدایی که فرمانرواى بر حق است، و (ای پیامبر) در [خواندن] قرآن، پیش از آنکه وحى آن بر تو پایان یابد، شتاب مکن، و بگو: «پروردگارا، بر دانشم بیفزاى.»
1. این آیه دو درس بسیار مهم دارد: اول تقبیح و زشت دانستن عجله و دوم ارزشمند بودن کسب علم.
2. اولین پیام این آیه این است که در هیچ کاری عجله نباید کرد هرچند کار مقدس دریافت وحی باشد. بسیار دیده شده افرادى به هنگام شنیدن سخن یک گوینده، هنوز مطلب تمام نشده به تکرار یا تکمیل آن مىپردازند، این امر گاهى ریشه در کم صبرى و گاهى ریشه در غرور و اظهار وجود دارد ولى گاهى نیز عشق و علاقه زیاد به دریافت مطلب انسان را بر این کار وادار مىکند که در این صورت انگیزه مقدسى دارد، ولى، به هر حال، عجله کردن غالبا ایجاد مشکلات مىکند، و به همین دلیل در آیات فوق پیامبر خدا هم از این کار نهى شده است. جایى که براى دریافت وحى نباید شتابزدگى به خرج داد تکلیف بقیه کارها روشن است.
3. پیام دوم آیه ارزش کسب علم است. علم مرز مکانى ندارد، تا چین و ثریا نیز باید در طلبش دوید. مرز زمانى ندارد از گاهواره تا گور ادامه دارد. از نظر معلم مرز نمىشناسد چرا که حکمت گمشده مؤمن است نزد هر کس بیابد آن را مىگیرد و اگر گوهرى از دهان ناپاکى بیفتد آن را برمىدارد. مرز از نظر میزان تلاش و کوشش نیز ندارد به اعماق دریاها فرو مىرود و کسب دانش مىکند و حتى در راه کسب آن جان عزیزش را مىدهد. به این ترتیب در منطق اسلام کلمه" فارغ التحصیل" یک کلمه بىمعنى است، یک مسلمان راستین هرگز تحصیل علمش پایان نمىپذیرد، همواره دانشجو است.
4. شتابزدگى و عجله کردن در هر کاری بد است و در کسب علم، بدتر است زیرا کسب علم نیاز به دقت نظر و تامل دارد و عجله باعث بدفهمی می شود. ولی سرعت و سبقت در کارهای پسندیده، خصوصا وقتی که همراه با برنامه ریزی باشد، بسیار خوب است. دریافت وحی و کسب علم از امور پسندیده است و انسان باید در این راستا تلاش کند و فرصت ها را با سستی و تنبلی از دست ندهد و از خداوند طلب توفیق نماید. و بخاطر همین است که خداوند بلافاصله بر پیامبر خود امر می کند که برای خود طلب کمال علم نماید. در حدیثی عایشه از رسول خدا (ص) روایت کرده که گفت: روزى اگر بر من بگذرد که در آن علمى زیاد نکنم که مرا به خدا نزدیک کند خدا طلوع آفتاب آن روز را برایم مبارک نکند.
5. حضرت على بن الحسین زین العابدین علیه السلام وقتى طالب علمى خدمتش می رسید، می فرمود: مرحبا به کسى که وصیت فرموده رسول خدا به رعایت او، پس مىفرمود: طالب علم وقتى از منزلش بیرون می آید، هر قدمی که بر می دارد تا زمین هفتم او را تسبیح می گویند.
6. خداوند پیامبر خود را به دعا برای زیاد کردن هیچ خیری امر نکرده است مگر زیادت علم. علم مهمترین عنصر تربیت خلق و خدمت به آن است. هر مسلمانی که قصد انجام وظیفه خود در جامعه را دارد ابتدا باید در کسب علم بکوشد. علوم دینی، فنی، انسانی، پزشکی و هنر اگر در راستای خدمت به خلق خداوند و همراه با اخلاص و عمل باشند، مقدس و موجب رستگاری عالمان هستند. پیامبر اکرم (ص) فرمود: بهترین انسان ها در نزد خداوند مفیدترین آنها برای مردم هستند.
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.