بسم الله الرحمن الرحیم

و لَوْ شِئْنا لَرَفَعْناهُ بِها وَ لکِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ وَ اتَّبَعَ هَواهُ فَمَثَلُهُ کَمَثَلِ الْکَلْبِ إِنْ تَحْمِلْ عَلَیْهِ یَلْهَثْ أَوْ تَتْرُکْهُ یَلْهَثْ ذلِکَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذینَ کَذَّبُوا بِآیاتِنا فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ (أعراف / 176(

ترجمه آیه: و اگر مى‏خواستیم، قدر او را به وسیله آن [آیات‏] بالا مى‏بردیم، امّا او به زمین [دنیا] گرایید و از هواى نَفْس خود پیروى کرد. از این رو داستانش چون داستان سگ است [که‏] اگر بر آن حمله‏ور شوى زبان از کام برآورد، و اگر آن را رها کنى [باز هم‏] زبان از کام برآوَرَد. این، مَثَل آن گروهى است که آیات ما را تکذیب کردند. پس این داستان را [براى آنان‏] حکایت کن، شاید که آنان بیندیشند.

  1.  اخلاد بسوى ارض به معنی چسبیدن به زمین است، و اینجا کنایه از میل به لذات دنیوى و همیشه مشغول به آن بودن است و کلمه" لهث" وقتى برای سگ استفاده مى‏شود  بیرون آوردن و حرکت دادن زبان  است  به معنی اظهار  عطش و تشنگی و در اینجا کنایه از حب دنیا و له له زدن برای رسیدن به دنیا است.

  2. دو دستی به دنیا چسبیدن و همت را در حد دنیا نگه داشتن و تنها به دنبال پاسخ به هوای نفس رفتن،  مانع می شود که انسان به مقامات عالی معنوی برسد و توفیقات انسان را در سیر به سوی خداوند سلب می کند و انسان را ذلیل می سازد.

  3. قرآن می فرماید عده ای هستند که اگر به آنها چیزی ندهی و منع کنی و یا رها باشند و به خواسته خود برسند در هر دو صورت تشنه دنیا و پول و مقام و... هستند و به خاطر آن حاضرند از منافع اصلی و رسیدن به کمال انسانی دست بکشند. وبرای ترسیم چهره واقعی این افراد مثالی بی نظیر  از حالت سگ زده است که صاحبش چه به او استخوانی بدهد و چه چیزی به او ندهد همیشه در حال له له زدن است.

  4. تمثیل شاید عده ای را برنجاند ولی اگر تمثیل صحیح و بجا باشد باعث بیداری است و یا لا اقل باعث عبرت دیگران است.

  5.  حب دنیا سعادت انسان را می سوزاند و عالم و غیر عالم اگر گرفتارش شوند فرقی نمی کند. این آیه قصه بلعم باعورا است که به علوم الهی آگاه  بود و دعایش در نزد خداوند مستجاب بود ولی حب دنیا اورا از حضرت موسی(ع) دور و به فرعون نزدیک ساخت.