بسم‌ الله الرحمن الرحیم

همه انسانها ذاتاً زنا را عملی قبیح و زشت و ازدواج را عملی نیک ارزیابی می‌کنند ولی با آلوده شدن روحشان بوسیله گناه قدرت تشخیص خود را از دست می‌دهند   

        ترجمه آیه: و سوگند به نفس و آنکه نیکویش بیافرید. سپس پلیدی‌هایش و پرهیزگاری‌اش را به آن الهام کرد.

1. سوره‌ی شمس از نظر تعداد سوگند بیشترین تعداد را دربر می‌گیرد و این شاید اهمیت بسیار زیاد جمله‌ای که بعد از قسم‌ها آمده است را نشان دهد. یکی از این قسم‌ها قسم به نفس است که در این آیه آمده است.

2. فجور به معنی دیدن پرده حرمت دین و عبور از خط قرمزهای ترسیم شده توسط خداوند است و تقوی به معنی محافظت از پرده حرمت دین و رعایت امر و نهی الهی می‌باشد.

3. منظور از الهام فجور و تقوی بر انسان یعنی دادن قدرت تشخیص نیک و بد که مقدمه اختیار است. یعنی همه‌ی انسانها فطرتاً و ذاتاً قادر به تشخیص نیک از بد هستند و می‌توانند مثلاً بد بودن زنا را از عمل نیک ازدواج و نکاح تشخیص دهند. منظور از داشتن قدرت تشخیص نیک از بد برخورداری انسان از عقل عملی است. عقلی که ارزش‌گذاری می‌کند و بر اساس آن قضاوت می‌نماید.

4. امیرمؤمنان در نامه‌ی خود به امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) می‌فرماید: نفس خود را قاضی کن و آنچه را که بر خود نمی‌پسندی بر دیگران هم مپسند. زمانی نفس مستقلاً می‌تواند قضاوت کند که قدرت تشخیص حق از باطل در درونش وجود داشته باشد.

5. تسویه نفس یعنی خلق نیکو یعنی سالم آفریدن روح و روح سالم روحی است که خود را از آلودگی‌ها حفظ کند. تنها روح سالم است که می‌تواند خوب را از بد تشخیص دهد. هر چقدر روح انسان آلوده گناه شود به همان اندازه قدرت تشخیص خود را از دست می‌دهد. و گاهی روح انسان آنقدر آلوده گناه می‌شود که دیگر واضحترین و بدیهی ترین امور را نیز قادر به تشخیص نیست.