زندگی در دنیا سخت است و انسان در هر لحظه و آنی در حال امتحان است تنها آسایش بعد از فراغت از کار و لذت انجام وظیفه و احساس آسایش در آخرت لذت بخش و قابل اتکا است.
ترجمه: پس (بدان که) با دشواری آسانی است آری، با دشواری آسانی است.
1. آیه اول ناظر بر وقایع زمان نبی اکرم(ص) است و دلجویی از آن حضرت که بعد از سختی آسانی خواهد بود و آیه دوم بیان یک سنت قطعی الهی است که همیشه بعد از هر دشواری سهولتی پدید می‌آید. البته بعید هم نیست که بیان این سنت قطعی باشد که حوادث و احوال در این جهان پایدار نیست و در دست تحول و تقلّب است.
2. در این دو آیه از یک سختی معین و معلوم (در دنیا) و از دو آسانی نامعلوم صحبت شده است. بدون شک در این دنیا هیچ نعمتی بدون زحمت و تحمل رنج به دست نمی‌آید و اگر کار برای خداوند انجام گیرد و قصد انجام دستورات الهی باشد نتیجه تحمل رنج دو آسایش و آسودگی است یکی احساس آسودگی بعد از فراغت از آن عبادت و دیگری آسودگی دائمی آخرت. ولی اگر کار برای دنیا باشد تنها آسودگی بعد از فراغت از آن کار در این دنیا حاصل می‌شود.
3. آیات بعدی بیان‌گر آن است که آسودگی دنیا آنی و زودگذر است و باید بلافاصله مشغول مسؤولیتی جدید شد. البته آسودگی از اتمام کار قبلی انگیزه‌ای برای انجام کار بعدی می‌شود.
4. در این دنیا انسانها در سختی خلق شده‌اند انجام تکالیف و دستورات الهی، کسب درآمد و ثروت، کسب علم و معرفت همه سخت است و رنج‌آور و حتی انسانهایی که به عبث عمر خود را تلف می‌کنند آسوده نیستند و در رنجند. هر کس زیر بار سختی برود در همین دنیا لذت به مقصد رساندن بار و آسودگی و فراغ بعد از شدت و سختی را می‌چشند و این هم دائمی نیست و باید تکلیف جدیدی را آغاز نمود.
5. متأسفانه این مفاهیم درست به انسانها انتقال نمی‌یابد و انسانها به دنبال مطلوبی می‌روند که برای انسان خلق نشده است و هدف زندگی را آسودگی، آسایش و امثال آن قرار می‌دهند و هیچگاه هم به آن نمی‌رسند. تنها درخواست منطقی و معقول از خداوند درخواست احساس آسانی و راحتی کار است که در دعاهای مأثور از اهل بیت پیامبر (ص) آمده است که «خداوندا از کارها آنچه را که از سختی آن می‌ترسم برای من آسان گردان». این درخواست راحت طلبی نیست بلکه درخواست قدرت روحی لازم برای انجام کارهای سخت است.
فاطمه